Gra w szachy ustrzeże Cię przed Alzheimerem

Redakcja NTL
NTL
07.02.2021
Przewidywany czas: 3 min

Tradycja mówi, że gra w szachy powstała w Indiach ok. VII wieku. Do Polski dotarła w XII wieku. Od tamtej pory upowszechniła się i stanowi doskonałą gimnastykę umysłu dla młodszych i starszych. Najnowsze badania pokazują, że może ona mieć dla nas jeszcze więcej korzyści, niż myśleliśmy.

Szachy to gra o bardzo rozbudowanej strategii, wymaga ona opracowywania skomplikowanych taktyk, myślenia przestrzennego i logicznego. Dlatego często określa się je mianem siłowni dla mózgu. Tak jak aktywność fizyczna pozytywnie wpływa na stan naszego ciała, tak gra w szachy przynosi wiele korzyści naszemu umysłowi. Powszechnie już wiadomo, że sport ten rozwija intelektualnie, emocjonalnie i społecznie.

Specjaliści wykazali jednak, że dodatkowo szachy mogą zapobiegać Alzheimerowi. Neurolodzy udowodnili, że istnieje zależność pomiędzy większym wysiłkiem i ćwiczeniami umysłowymi, a mniejszym ryzykiem zapadnięcia na demencję starczą oraz Alzheimera.

Obie półkule pracują

Szachy są doskonałe w roli umysłowych ćwiczeń. Zostało udowodnione, że obie półkule mózgu są zaktywizowane podczas gry. Lewa półkula odpowiada za identyfikację figur, a prawa za rozpoznawanie ruchów i schematów. Ćwiczymy pamięć dzięki zapamiętywaniu wcześniejszych rozgrywek oraz ich analizowaniu. Kolejna przydatna umiejętność rozwijana w grze to myślenie przestrzenne. Patrząc na planszę trzeba zrozumieć położenie wszystkich figur szachowych oraz możliwości ich ruchów. Potrzebne jest zapamiętywanie poprzedniego położenia i wizualizacja ich możliwych przyszłych pozycji.  Mózg w ten sposób świetnie przygotowuje się do analizy sytuacji, które spotykamy na co dzień i do podejmowania decyzji.

Szachy też dla młodych

Umysł szachowy pomaga nie tylko rozwijać racjonalne myślenie, ale też jego kreatywną część. Co więcej, poprawia też koncentrację. W tej grze każde posunięcie jest ważne i wymaga pełnej uwagi. Ciągłe skupienie na grze, obserwowanie wszystkich ruchów uczy cierpliwości, koncentracji i spokoju ducha. To szczególnie ważne dla młodych ludzi, którzy żyją w bardzo szybko zmieniającym się świecie i są otoczeni przez mnóstwo „rozpraszaczy uwagi”. Badania związane z szachami aktualnie skupiają się na korzyściach, jakie trening szachowy może przynieść dzieciom z ADHD. Ich celem jest stworzenie metody, w której szachy będą użyte jako narzędzie terapeutyczne do poznawczego i emocjonalnego treningu dzieci z ADHD. Metodologia zakłada spojrzenie na grę w szachy z dwóch perspektyw: tradycyjnej gry w szachy i użycia jej elementów – planszy, zegara oraz bierek do pracy terapeutycznej.

Istnieją badania pokazujące, że dzieci ćwiczące umysł graniem w szachy osiągają później lepsze wyniki w rozwiązywaniu problemów, czytaniu i matematyce. Gra w szachy zmusza do planowania ruchów i przewidywania ich konsekwencji. To pomaga w rozwijaniu kory przedczołowej, co z kolei umożliwia podejmowanie trafniejszych decyzji. Kora przedczołowa jest obszarem mózgu odpowiedzialnym za planowanie, rozstrzyganie i samokontrolę.

Prześledzić zmiany

Bardzo dużą zaletą szachów jest stymulacja dendrytów do wzrostu. Dendryty to rozgałęzione wypustki komórek nerwowych odpowiedzialnych za odbieranie bodźców i przekazywanie sygnałów między komórkami nerwowymi. Ich wzrost zwiększa prędkość i jakość komunikacji neuronalnej, co polepsza ogólnie procesy myślowe, a zatem zwiększa zdolności poznawcze.

Dzięki zaawansowanej nauce i technologii rozwijane są instrumenty pozwalające nam na poznawanie zarówno architektury mózgu, jak i jego funkcjonowania. Przez ostatnią dekadę naukowcy i psychologowie opublikowali wiele prac, które pokazują różnice w funkcjonowaniu mózgu graczy i osób niegrających. W umyśle gracza występuje większa aktywność w dolnej lewej części płata ciemieniowego, zakręcie hipokampa i zakręcie wrzecionowatym. Inni badacze zauważyli też większą dynamikę móżdżka i płata czołowego.

Badania przeprowadzone na Yeshiva University by The Albert Einstein School of Medicine  dowiodły, że umysł wyćwiczony grą w szachy jest mniej podatny na degenerację z powodu dużej ilości danych przetwarzanych w czasie ćwiczeń i znacząco zmniejsza ryzyko demencji.

Zobacz też: Słuchanie muzyki ma moc! Zobacz, jak muzyka wpływa na mózg człowieka

Źródło: https://www.abcmoney.co.uk/

Zobacz również

Podcasty NTL